Baionako Etxepare Lizeo berria hornitzeko diru bilketa kanpaina egiten ari dira ikasleak eta gurasoak 'euskararen sagarrondoak' salduz. Larunbatean, Seguran izango dira.
![lierni_Elortza__Jon_Jaureg(1)](http://goierri.hitza.eus/site/files/2017/02/lierni_Elortza__Jon_Jaureg1.jpg)
Baionan Bernat Etxepare Lizeo berria eraikitzen ari dira, Ipar Euskal Herriko 15 eta 18 urte bitarteko ikasleentzat. 2017ko irailerako martxan jartzea aurreikusten da, 300 ikaslerekin. Formakuntza osoa euskaraz egiten duen Ipar Euskal Herriko lizeo bakarra da eta egoitza berriarekin, adar profesionala ere eskainiko du. Barnetegia ere eraikinean bertan izango du. «Urrats berri honek Ipar Euskal Herriko haurrendako eta gazteendako euskaraz ikasteko eskaintza zabaltzea dugu helburu. Proiektu anbiziotsua da eta erronka ederra denendako», diote Lizeoko arduradunek.
Lizeoaren eraikuntzak 10 milioi euroko aurrekontua du; Akitaniako Kontseiluak 7,2 milioi euroko diru laguntza eman du eta gainerakoa Herri Urratsen bidez eta kanpaina ezberdinen bidez lortuko dute. Baina eraikinaren barrualdea hornitzea ikastetxe bakoitzari dagokio. Kasu honetan, 300.000 euro behar dituzte mahaiak, aulkia, arbelak, oheak, armairuak… erosteko. Lierni Elortza segurarrak dioenez, «barneko antolakuntzarako behar den dena: ikas geletako materiala, laborategian, informatikan, kirolean beharrezko material guztia. Eta berdin barnetegiko beharrezko altzari eta gainerako guztia ere».
Aukera desberdinak
Diru hori lortzeko helburuarekin, Etxepare Lizeoko ikasleak, irakasleak eta gurasoak sagarrondoak saltzen ari dira,
Hazten gaitu, hazten dugu kanpainaren bidez. Sagarrondoak dira kanpainaren sinboloa; sagarrondoak euskara, ikastola eta lizeoa irudikatzen ditu: «Euskarak, lizeoak, hazten, hezitzen, handitzen, zaintzen gaitu baita guk ere haiek: eten gabe elkar elikatzen dugu. Sagarrondoak ziklo osoa du, ikastolako ikas prozesuak duen bezala, etengabe indarberritzen dena, heziketa bezala».
Sagarrondo baten truke, 30, 50 edo 100 euro edo gehiagoko laguntza eman daiteke
www.betxepare.eus. Sagarrondoa norberak eraman eta landa dezake, edo Baionan sortuko duten Euskararen sagartzean edo sagastian landatzeko utzi daiteke. Elortzak aurreratu duenez, «Baionan aurreikusi da lehen eremua eta nagusia hor kokatuko bada ere, herriz herri ekimenak sortzen ari dira eta Euskararen sagartze bat baino gehiago sortuko dira. Herri guztiak eta bakoitzak sor dezake berea gure lizeoa bultzatzeko saltzen ari garen sagarrondoekin abiatuz».
Larunbatean Seguran
Etxepare Lizeoko gurasoak eta ikasleak herriz herri dabiltza sagarrondoak saltzen. «Gure ahalak ematen digun adina ari gara zabaltzen. Lizeo barnetik irakasle, langile eta ikasleak oso motibatuta daude eta baita hainbat guraso ere. Bakoitzak ahal duen neurrian ahal bezain beste ekimen bultzatzen ditu, batez ere iparraldean, normala den bezala. Eta poliki-poliki Euskal Herriko herrialde guztietara zabaltzen ari gara».
Larunbatean, 18:00etatik aurrera, Seguran izango dira, Etxepare Lizeoko ikasleen kanta, dantza eta musikarekin lagunduta. Bideo emanaldiak ere izango dira Seaskaren eta Lizeoaren berri emanez eta ikasleak herriz herri egiten ari diren ekintza desberdinen irudiak erakusteko. Lapurdiko eta Gipuzkoako sagardoa, sagar zukua, Nafarroako ardoak eta pintxoak ere izango dira bertaratzen direnentzat.
«Ipar Euskal Herrian euskaraz irakasten duen lizeo bakarra da»
Lierni Elortza-Jon Jauregi (Gurasoak)
Lierni Elortza segurarra eta Jon Jauregi beasaindarra Etxepare Lizeoko gurasoak dira eta kanpainaren garrantzia azpimarratu nahi izan dute.
Zenbat ikasle bilduko dira Etxepare Lizeo berrian?
Lierni Elortza. 266 ikasle dira gaur egun, baina kopurua gora doa ikastoletako hazkundearekin batera. Datorren urtean 300 ikasle izango dira. 400 ikasletik gora hartzeko prest izango da Lizeo berria 2017ko irailetik.
Zein garrantzia dauka Etxepare Lizeoak Iparraldean?
Jon Jauregi. Nahiz eta euskararen presentzia hezkuntzan zabaltzen ari den, elebakarreko euskarazko irakaskuntza bakarra Seaskaren bidez ematen da. Kontuan izan Iparraldean euskararen erabilera eta presentzia soziala oso murritza dela, eta euskara menperatu ahal izateko Seaskako ikastolak direla bide bakarra, baldin eta ez baduzu etxean eta inguruan euskal giro indartsua.
Elortza. Bernat Etxepare Lizeoa da Ipar Euskal Herrian irakaskuntza euskaraz eskaintzen duen lizeo bakarra. Lizeoan ikasketak euskaraz gauzatzen dira, baina azken azterketak frantsesez pasatu behar izaten dituzte, Historia-Geografia gaikoak izan ezik.
Ikasketa profesionala ere eskainiko du euskaraz…
Elortza. Lizeoak arlo teknikoak eta profesionalak garatuko ditu 2017tik, lehen aldiz egin ahal izango dira profesional saileko ikasketak euskaraz Ipar Euskal Herrian irekitze honi esker. Merkataritzarekin eta jendearekin harremanak (Giza laguntza) bideratzen dituzten arloak irekiko dira hasiera batean. Ongi prestatutako pertsona profesional hauek gizartean euskararen presentzia ziurtatu ahal izango dute bere eguneroko lan harremanetan ere.
Barnetegia ere izango du.
Elortza. Iparraldeko edozein txokotako –Zuberoa, Nafarroa Beherea edota Lapurdi– ikasle batek, euskaraz ikasten segitu nahi badu 15 urtetatik aurrera, Baionako lizeora joan behar du. Ondorioz, urruti bizi direnentzat, ezinbestekoa da barnetegi bat antolatzea. 150 ikasleentzako lekua izango du Barnetegiak. Gaur egun, ordu beteko joan etorria egiten dute egunero Lizeotik Tarnosen (Landak) dagoen barnetegira, horrek dakartzan zailtasun fisikoekin eta ekonomi-koekin. 2017ko irailetik aurrera bertan izango dute.
Jauregi. Oraindik ere, Iparral-dean zure semeek bere ikasketak euskaraz jasotzea nahi baduzu, benetako euskararen militantea behar duzu izan. Oraindik ere, Iparraldean ikastolak neurri handi batean gurasoen ahaleginari esker mantentzen dira. Hilabetero ordaindu beharrekoaz aparte, gelen garbiketaz gurasoak arduratzen gara, urtean asteburu batzuetan lana egitea tokatzen zaigu, kanpaina ezberdinak antolatzen dira… Egoera honek orain 40-30 urtera arte Hego aldean genuen egoera gogora ekartzen dit. Aurrera pausoak eman eta hezkuntza sisteman euskara ikasi, erabili eta barneratzeko zer egin handia dago, eta garrantzi itzela du erakundeak babesa emateak, «ofizialtzeak».
Goierritarrak nola animatuko zenituzkete kanpainan parte hartzera?
Elortza. Ipar Euskal Herrian euskararen bizi iraupenean bere biziko garrantzia du irakaskuntza euskaldunak, hori soilik Seaskak ziurtatzen du gaur egun eta honen garapenean denon indarra eta laguntza ekonomikoa ezinbestekoa da.