Elkar zainduz, denak salbu
Landalab proiektuak "zahartzaroaren kultura" eratu nahi du landa eremuetako herri txikietan. Komunitatea prestatu nahi dute erronkei bertatik bertara aurre egiteko
Bakarrik bizitzearen errealitateetako bat da arazoei ere bakarrik egin behar zaiela aurre. Batzuetan, buruhausteak handiegiak izaten dira norberak konpontzeko, eta ez da izaten hain erraza laguntza eskatzea. “Aurretik egindako ikerketetan, jabetu ginen adineko askok ez dutela jakiten norengana jo laguntza eske, eta gizarte zerbitzuetako langileei kosta egiten zaiela arazoren bat duen adineko jendea identifikatzea”, azaldu du Unai Zabala Agintzari kooperatibako kideak. Arazoak dituzten pertsona eta kolektiboen behar sozialak gainditzea du zeregin Agintzarik.
Sarritan distantzia handiegia izaten da laguntzeko dauden gizarte zerbitzuen eta laguntza behar duten adinekoen artean, eta landa eremuetan areagotu egiten da tarte hori. “Sistema formalaren eta ez-formalaren arteko loturak eraiki nahi ditugu guk. Administrazioak eta herritarrek, egunerokoan bere bidea egiten du bakoitzak, eta elkarlan bat sustatzea ezinbestekoa da kostu handirik gabeko zaintza sistematizatu bat eraikitzeko”, gaineratu du Zabalak. Alde biak elkarrengana gerturatzea da Gipuzkoako Foru Aldundiaren xedea, eta, alde horretatik, Landalab dinamika jarri du abian, Etorkizuna eraikiz proiektuaren barruan. “Adinekoen zaintza lanak hobetzea da helburua”. Eta, Zabalaren hitzetan, horretarako bi lan ildo ditu proiektuak: “Alde batetik, teknologia berriak gizarte zerbitzuetara bideratzea, eta, bestetik, lan komunitarioari esku hartze goiztiar bat planteatzeko tresnak ematea”. Agintzari kooperatibako kideak gaineratu duenez, landa eremuan oso errotuta dago auzolana. “Lan komunitarioa zergatik ez dugu bideratzen zaintza lanetara? Arazoa edozein dela ere, lehenago identifikatuko genuke, eta laguntza erraztu”.
Zerainen hasiak dira lehen urratsak egiten: “Adinekoak kafe bero bat hartzeko gelditzen dira astean behin. Oso ekintza sinplea da, baina harremanak estutzen ari dira, elkarren berri izaten dute, tertulian ibiltzen dira… Norbaitek arazoren bat izanez gero, bertan plantea dezake, eta guztion artean konponduko dugu”, azpimarratu du Jon Muñoa Zerainlab elkarteko kideak. “Zerainen argi dugu komunitateak erantzun behar diela komunitatearen erronkei”.
“Nekazaritza inguruneko herri txikiei erronka berriak eragin dizkiete eguneroko aldaketek eta gizartea zahartzeak” Jon Muñoa (Zerainlab elkarteko kidea) “Zergatik ez dizkiegu betaurreko sozialak jartzen auzo guztiek dituzten baliabide eta aberastasunei?” Unai Zabala (Agintzari kooperatibako zuzendaria)Zahartzaroa da landa eremuko herri txikien erronketako bat; Zerainena, bereziki. Izan ere, Gaindegia Euskal Herriko ekonomia eta gizarte garapenerako behategiaren arabera, Gipuzkoan 2025ean batez besteko adinik altuena izango duten herrien artean hirugarrena izango da Zerain, Belauntza eta Hernialderen atzetik. “Nekazaritza inguruneko herri txikiei erronka berriak eragin dizkiete gure egunerokoan izandako aldaketek eta gizartea zahartzeak”.
GipuzkoaLab prozesuko bilera bat // Argazkia: Agintzari
Landalab proiektua
Zer da? Alerta sistema bat eratzeko planteamendua Landalab. Non lantzen ari dira? Gipuzkoan landa eremuetako herri txikietara bideratutako programa da. Amasan, Angiozarren (Bergara), Leintz Gatzagan eta Zerainen egin dituzte lehen probak, eta herri gehiagotara zabaltzeko asmoa daukate orain. Norentzat pentsatuta dago? Arrisku egoeran, bakarrik bizi diren adinekoentzat da egitasmoa. Zer egiten dute? Bi lan ildo uztartzen ditu proiektuak: batetik, teknologiaren aurrerapenak gizarte zerbitzuetara bideratzea, eta, bestetik, lan komunitarioari esku hartze goiztiarra ahalbidetzeko tresnak ematea. Nola sortu zen? Gipuzkoako Foru Aldundiaren Etorkizuna eraikiz deialdiaren barruan osatutako proiektua da. 2016ko Arartekoaren Udal gizarte zerbitzuen egoera Euskal Autonomia Erkidegoan txostenean jada aipatzen da landa eremuko helduen zaintza sistematizatzeko proiektu baten beharra.
