ELKARRIZKETA. «Gakoa, euskararen erabileran eragin behar dela da»
Aspaldi eman zituen lehen pausoak aurtengo Euskaraldia prestatzeko Legazpiko herri batzordeak, eta aurreko edizio guztietan bezala, Asier Iriondo bertsolaria (Arriaran, Beasain, 1973) kideetako bat da.
Zer da Euskaraldia?
Euskaran alde Korrika, Kilometroak eta horrelako beste jaialdiak badaude, alde emozionala ukitzen dutenak eta beren eragina eta beharrezkotasuna dutenak, baina Euskaraldiak daukan desberdintasuna da, mezuetatik harago, ohitura aldaketan jartzen duela indarra, eta horretarako ahalegin bat eskatzen du. Ohiturarena aitzakia bezala erabili eta aipatu izan da euskararen erabilera txikia justifikatzeko, eta Euskaraldia ohitura hori aldatzeko ahalegin bat eskatzen duen ekitaldi handi bat da.
Zein da ahalegin hori?
Korrikarekin eta beste jaiekin alderatuta, bestelako ahalegina da, ohiturak aldatu eta euskaraz hitz egiteko ahalegina. Orain arte hiru Euskaraldi egin dira, eta ikusten da ez dela erraza, kosta egiten dela. Baina ohitura aldaketa horietan eragin behar da, eta hor asmatzen bada, lortuko da euskara gehiago erabiltzea.
Hori errazteko sortu ziren Ahobizi eta Belarriprest?
Euskaldunok beti ari gara pentsatzen aurrean dugunak euskaraz dakien ala ez, ondo hartuko ote duen guk euskaraz hitz egiten badiogu… Gure barruko borrokak dira, eta konplexuak. Ahobizi eta Belarriprest identifikazioekin lagundu egiten da. Euskararen erabilera ez da kuadrillan edo lagun artean hitz egiten den gaia, ez dakigu besteak euskararekin duen esperientzia, euskaraz eroso sentitzen den edo ez, zer dela eta ez duen pauso hori ematen. Gainera, ohitura beti da biren artekoa, ez da batek bakarrik aldatu behar duena, besteak ere aldatu behar du berekiko. Orduan, batek igual ez du ohitura aldatzen erraztasunik ez duelako, besteak ez du aldatzen pentsatzen duelako aurrean duenak gaizki hartuko duela… Txaparekin, hori aurreratzen da behintzat, txapa ikusita informazioa baduzulako, badakizulako hizketakideak euskaraz egin nahi duela, edo berari euskaraz egitea nahi duela. Hori pauso bat izan daiteke ohitura aldaketa errazteko.
Baina banakako konpromisoaren menpe dago.
Hasieran Euskaraldiak banan-banako ariketa eskatzen zuen, banakako harremanetan eragiten zuen, aurrez aurrekoetan. Baina badaude ikerketa batzuk esaten dutenak lehenengo hitza euskaraz egingo balitz, erabilera izugarri igoko litzatekeela. Ariguneak hor koka daitezke, leku batera sartu eta jakinda hor euskaraz hitz egin dezakezula eta euskaraz hitz egingo dizutela, euskaraz hitz egingo duzu. Hor ere identifikazioak paper garrantzitsua jokatzen du.
Elkarrizketa osoa GoiBerri.eus webgunean.
