Gipuzkoako Ur Kontsorzioak 7 milioi euroko inbertsioa egingo du uraren zikloa digitalizatzeko
Inbertsioaren zati nagusia PERTEren eskutik jaso dira eta Europako funtsen bidez finantzatuko da, Tradigusa proiektuaren bidez.
Ezkerretik hasita, Iñigo Elosegi, Leire artola eta Unai Larreategi.Ariane Vierbücher Gipuzkoako Ur Kontsortzioak prentsaurrekoa eman du Beasainen, uraren zikloaren eraldaketa digital handienetako bat aurkezteko. Guztira, 7 milioi euro inguruko inbertsioa egingo da Gipuzkoako Urak kudeatzen dituen azpiegiturak modernizatzeko, Espainiako Gobernuak bultzatutako PERTE Ura programaren baitan lortutako dirulaguntzei esker, Next Generation EU Europako funtsen bidez finantzatuta. Jarduketa horiek Gipuzkoako 70 udalerri baino gehiagori eta 340.000 biztanletik gorari eragingo diete.
Inbertsio horren ardatz nagusia TRADIGUSA proiektua da, Trantsizio Ekologikorako Ministerioak (MITECO) onartutako eta diruz lagundutako ekimena. Proiektu horrek uraren hornidura eta saneamendu sareetan digitalizazio maila handia ezarriko du, erregistratu gabeko uraren galerak murrizteko, energia-kontsumoa optimizatzeko eta uraren kalitatearen kontrol zehatzagoa bermatzeko, teknologia aurreratuen bidez.
Aurkeztutako ekimen nagusietako bat Tradigusa proiektua da. Proiektu horren bidez, uraren hornidura eta saneamendu sareetan kontrol eta monitorizazio digital aurreratua ezarriko da, erregistratu gabeko uraren galerak murrizteko, energia-kontsumoa optimizatzeko eta uraren kalitatea zehaztasun handiagoz kontrolatzeko. Besteak beste, emaria, presioa eta maila neurtzeko sentsoreak jarriko dira, datuak denbora errealean jasoko dira, eta sistema adimendunek anomaliak aurreikusteko aukera emango dute.
Kontsortzioak azpimarratu du Tradigusa proiektuak 83 lortu dituela ebaluazio ofizialean, aurkeztutako proposamen guztien artean puntuaziorik handiena eskuratuz. Horrek, arduradunen esanetan, «proiektuaren sendotasun teknikoa, berrikuntza-maila eta lurraldean izango duen eragin estrategikoa» berresten ditu, eta Gipuzkoa uraren kudeaketa aurreratuaren abangoardian kokatzen du.
Inbertsio nagusi horri URAk emandako dirulaguntzak gehituko zaizkio. PERTE URA 1 programaren bidez, 810.342 euro jasoko dira, batez ere kaptazioetan eta hornidura-sarean hobekuntzak egiteko: emari-neurgailuak berritu eta instalatzeko, goi-sareko komunikazio sistemak eguneratzeko, datu-fluxu fidagarriak sortzeko eta ustiapenaren zehaztasuna eta gardentasuna handitzeko. Jarduketa horien bidez, ihesak lehenago detektatu eta ur-galerak nabarmen murriztea espero da.
Bestalde, PERTE URA 2 programaren baitan, 972.682,54 euroko laguntza eta 1.600.695 euroko jarduketa-balioa duten inbertsioak gauzatuko dira. Ekintza horiek Oria Garai eta Ertaineko saneamendu-sistemen modernizazioan jarriko dute arreta, isurketak eta anomaliak kudeatzeko aplikazio digital berriak ezarriz, presioa eta emariko uraren kalitatea neurtzeko sentsore aurreratuak txertatuz, eta itsasondoko monitorizazio sistema pilotu bat martxan jarriz. Sistema hori ondoren Gipuzkoako Urak-ek kudeatutako lurralde osora zabaltzea aurreikusten da.
“Jauzi kualitatiboa”
Gipuzkoako Urak-eko gerenteak, Iñigo Elosegik, nabarmendu du digitalizazioak jauzi kualitatiboa ekarriko duela: «Datuak denbora errealean edukitzeak aukera emango digu ihesak lehenago antzemateko, kontsumoak optimizatzeko eta uraren kalitatea are gehiago indartzeko». Elosegiren hitzetan, «lorpen hau talde teknikoaren lanaren eta profesionaltasunaren emaitza da, eta Gipuzkoa uraren kudeaketa aurreratuaren erreferente bihurtzen du».
Partzuergoko presidenteak, Leire Artolak, azpimarratu du proiektuaren dimentsio soziala: «Ura funtsezko ondasuna da, eta haren kudeaketak modernoa, arduratsua eta gardena izan behar du». Artolaren esanetan, inbertsioek aukera emango dute uraren zikloaren fase guztiak digitalizatzeko, klima-aldaketaren aurrean erresilientzia indartzeko eta baliabideen kalitate handiagoa bermatzeko, «udalerri handiei zein txikiei mesede eginez eta lurralde-kohesioa sendotuz».
Azkenik, Unai Larreategi Gipuzkoako Ur Kontsortzioko lehendakariordeak nabarmendu du proiektu hauek udalerri txikientzat bereziki garrantzitsuak direla: «Digitalizazioak aukera ematen du baliabideak modu eraginkorragoan kudeatzeko, eta hori funtsezkoa da udalerri txikietan azpiegiturak eguneratzeko eta informazioa partekatzeko». Bere hitzetan, inbertsioek epe luzera Gipuzkoa «sare fidagarriagoarekin, ur-galera gutxiagorekin eta kudeaketa gardenagoarekin» uztea dute helburu.
Kontsortzioak jakinarazi du jarduketa guztiak 2026ko ekainaren 30a baino lehen amaituta egotea aurreikusten dela, Gipuzkoako uraren zikloa digitalizatzeko orain arte egindako apustu handienetako baten barruan.
